Vlaanderen integraalwaterbeleid.be

Wie doet wat in het Vlaamse waterbeleid

In Vlaanderen hebben verschillende overheden een taak in het waterbeleid en -beheer. De Vlaamse overheid, de provincies, de gemeenten, polders en wateringen, allemaal beheren ze een deel van het watersysteem. Ook de waterketenbedrijven nemen deel aan het overleg rond integraal waterbeleid.

Vlaamse overheid

Verschillende departementen en agentschappen van de Vlaamse overheid hebben watergerelateerde bevoegdheden. De belangrijkste bevoegdheden vallen binnen het beleidsdomein Omgeving en het beleidsdomein Mobiliteit en Openbare Werken. Daarnaast is ook het beleidsdomein Landbouw en Visserij bij het waterbeleid betrokken.

De departementen staan doorgaans in voor de beleidsvoorbereiding en de beleidsondersteuning van de bevoegde minister, de agentschappen zijn doorgaans verantwoordelijk voor de uitvoering van het beleid. 

Beleidsdomein Omgeving

  • De Vlaamse Milieumaatschappij (VMM) beheert het grondwater en de onbevaarbare waterlopen van eerste categorie. De VMM streeft het ecologische herstel van deze waterlopen na. Door ruimte voor water te voorzien en door overstromingsvoorspellers te ontwikkelen, wil de VMM de schade van overstromingen zo veel mogelijk beperken. Daarnaast stuurt de VMM de uitbouw van het gemeentelijke en bovengemeentelijke rioleringsnet aan en houdt ze er ecologisch en economisch toezicht op. Ze int de heffing op waterverontreiniging en op grondwaterwinningen en adviseert aanvragen in verband met afvalwater en grondwater. Voorts meet en controleert de VMM de kwantiteit en de kwaliteit van het oppervlaktewater, het grondwater en de waterbodems en rapporteert ze over de resultaten. Ze controleert ook de drinkwaterproductie en –distributie. Tot slot coördineert en organiseert de VMM de planning van het integraal waterbeleid in Vlaanderen.
  • Het Departement Omgeving ondersteunt en begeleidt gemeenten bij erosiebestrijding, bereidt het Vlaamse klimaatplan voor, houdt toezicht op bedrijven met een klasse 1-vergunning en streeft naar de integratie van ecologie in de infrastructuur. Verder ontwikkelt het departement het ruimtelijk beleid en maakt het hierbij keuzes vanuit een gedragen ruimtelijke visie in het belang van de samenleving. Het ondersteunt onder meer de vraag naar meer ruimte voor water vanuit het integraal waterbeleid en zoekt hierbij naar de beste ruimtelijke oplossingen op basis van een gebiedsgerichte, geïntegreerde en netwerkbenadering.
  • Het Agentschap voor Natuur en Bos (ANB) beheert het openbaar groen, de parken, de natuur en het bos van het Vlaamse Gewest op een zo duurzaam mogelijke wijze. Water is hier inherent aan verbonden. Ook de openbare visserij is een bevoegdheid van ANB.
  • De Vlaamse Landmaatschappij (VLM) stimuleert een duurzame bemesting in functie van een betere waterkwaliteit, sluit beheerovereenkomsten met landbouwers die vrijwillig aan natuur-, milieu- en landschapszorg doen, voert inrichtingsprojecten uit om de kwaliteit van de open ruimte te verbeteren en beheert de grondenbank.
  • De Openbare Vlaamse Afvalstoffenmaatschappij (OVAM) streeft naar een duurzaam afval- en materialenbeheer en een propere bodem in Vlaanderen. Grondwater, waterbodems en bagger-en ruimingsspecie zijn sterk verweven met het watersysteem.

 

Beleidsdomein Mobiliteit en Openbare Werken

Het Departement Mobiliteit en Openbare Werken ondersteunt het beleid voor een veilige, vlotte en slimme mobiliteit en voor het geïntegreerd en efficiënt investeren in en beheren en exploiteren van de transport- en haveninfrastructuur. Ook wetenschappelijk onderzoek en technische ondersteuning en advies op het vlak van watersystemen, scheepvaart en infrastructuur behoren tot het takenpakket. Het multifunctionele gebruik van de waterweg wordt daarbij gestimuleerd.

                                                                                                         

www.mobielvlaanderen.be

  

De Vlaamse Waterweg nv beheert en exploiteert de waterwegen en aangrenzende gronden. Ze heeft hierbij aandacht voor alle belanghebbenden: watergebonden bedrijven, schipperij, recreanten, overheden,... Ook het verzekeren van de veiligheid met in het bijzonder het beheersen van het overstromingsrisico is een belangrijke uitdaging.

                                                                                                         

  

Het Agentschap voor Maritieme Dienstverlening en Kust zorgt voor een veilig en vlot scheepvaartverkeer van en naar de Vlaamse havens, de beveiliging van de kust tegen overstromingen en het duurzaam beheer van de kustzone.

                                                                                                         

  
Het Agentschap Wegen en Verkeer beheert de gewestwegen en de grachten erlangs en is zo een belangrijke partner bij waterwerken.

                                                                                                         

www.wegenenverkeer.be

      

Beleidsdomein Landbouw en Visserij

Het Departement Landbouw en Visserij ondersteunt de ontwikkeling en de uitwerking van een proactief, geïntegreerd en duurzaam landbouw-, tuinbouw- en visserijbeleid. Voor de realisatie van de maatschappelijke doelstellingen van het waterbeleid zoekt het departement naar de beste voorwaarden voor een innovatieve, competitieve, ecologische, sociale en maatschappelijk gedragen landbouw, tuinbouw en visserij.

                                                                                                         

   

Provincies 

De provincies beheren de onbevaarbare waterlopen van tweede categorie (buiten het ambtsgebied van polders en wateringen). In het kader van de interne staatshervorming, werden onlangs heel wat waterlopen van derde categorie geherklasseerd naar waterlopen van tweede categorie.

De provincies spelen een rol in het voorkomen van wateroverlast en beslissen over milieu- en natuurvergunningen. Als waterloopbeheerder geven ze advies in stedenbouwkundige vergunningsaanvragen die een aanzienlijke impact op water kunnen hebben. De deputatie is beroepsinstantie voor vergunningsaanvragen. 

                                                                                                         

www.vlaamseprovincies.be

   

Gemeenten 

Ook steden en gemeenten hebben heel wat bevoegdheden inzake water. Ze staan in voor het beheer van de waterlopen van derde categorie, voor het beheer van publieke grachten en voor het beheer van de gemeentelijke baangrachten. Zijzelf of een door hen aangestelde rioolbeheerder zorgen voor de inzameling van huishoudelijk afvalwater. Gemeenten zijn ook initiatiefnemers voor de opmaak van lokale erosiebestrijdingsplannen, verantwoordelijk voor het verlenen van omgevingsvergunningen, het toepassen van de watertoets, ... Ook als voornaamste inrichter en beheerder van de publieke ruimte zijn de gemeenten een belangrijke partner in het waterbeleid.

De gemeentelijke havenbedrijven beheren de delen van de waterwegen die niet tot de maritieme toegangswegen behoren (bv. de ligplaatsen), voor zover het betrokken havenbedrijf er eigenaar van is of voor zover die aan het havenbedrijf in beheer zijn gegeven.

                                                                                                         

       

Polders en wateringen 

Polders en wateringen staan in voor het beheer van onbevaarbare waterlopen van tweede en derde categorie binnen hun ambtsgebied. Ook publieke grachten binnen het ambtsgebied worden door de polders en wateringen beheerd.

                                                                                                         

   

Waterketenbedrijven 

Aquafin bouwt in opdracht van het Vlaamse Gewest de bovengemeentelijke afvalwaterinfrastructuur uit en beheert collectoren, pompstations en afvalwaterzuiveringsinstallaties. Aquafin treedt ook op als rioolbeheerder op vraag van een gemeente.

  
De drinkwatermaatschappijen staan in voor de productie, distributie en het transport van het drinkwater. Sinds 2005 zijn de drinkwatermaatschappijen saneringsplichtig. Dit betekent dat de drinkwatermaatschappijen niet alleen drinkwater leveren, maar ook verantwoordelijk zijn voor de sanering van het geleverde water.

                                                                                                         

 

 

Integraalwaterbeleid.be is een officiële website van de Vlaamse overheid

De Coördinatiecommissie Integraal Waterbeleid (CIW) is een overlegplatform van de diverse beleidsdomeinen en bestuursniveaus die bij het waterbeleid betrokken zijn. Ook waterbedrijven nemen deel aan het overleg. Deze samenwerking zorgt voor een gecoördineerde en geïntegreerde aanpak van het waterbeleid en waterbeheer in Vlaanderen.