Vlaanderen integraalwaterbeleid.be

Openbaar onderzoek voorlopige aanduiding watergevoelige openruimtegebieden

In de periode mei - december 2023 duidde de Vlaamse Regering een aantal gebieden voorlopig aan als watergevoelig openruimtegebied. Over elke voorlopige aanduiding vond een openbaar onderzoek plaats. Via deze website kon u de voorlopige aanduidingen die in openbaar onderzoek lagen, bekijken en er op reageren.

De CIW stond samen met het departement Omgeving in voor de organisatie van de openbare onderzoeken:

  • Van 9 januari t.e.m. 8 maart 2024 vond een openbaar onderzoek plaats over de voorlopige aanduiding van 73 watergevoelige openruimtegebieden in de provincies Antwerpen, Oost-Vlaanderen en Vlaams Brabant, die de Vlaamse Regering op 23 november 2023 en op 15 december 2023 voorlopig aanduidde..
  • Van 5 december 2023 t.e.m. 2 februari 2024 vond een openbaar onderzoek plaats over de voorlopige aanduiding van 34 watergevoelige openruimtegebieden in de provincies Limburg en West-Vlaanderen, die de Vlaamse Regering op 6 oktober 2023 en op 13 oktober 2023 voorlopig aanduidde. 
  • Van 12 september t.e.m. 10 november 2023 vond een openbaar onderzoek plaats over 21 watergevoelige openruimtegebieden in Antwerpen en Vlaams-Brabant, die de Vlaamse Regering op 14 juli 2023 voorlopig aanduidde.
  • Van 6 juni t.e.m. 4 augustus 2023 vond een openbaar onderzoek plaats over 12 watergevoelige openruimtegebieden in Antwerpen en Vlaams-Brabant, die de Vlaamse Regering op 5 mei 2023 voorlopig aanduidde.

Na afloop van het openbaar onderzoek formuleerde de CIW, samen met het departement Omgeving, op basis van de ontvangen adviezen en inspraakreacties en rekening houdend met het plan-MER, een voorstel tot definitieve aanduiding op basis van de criteria, vermeld in artikel 5.6.8, § 1, tweede lid, van de Vlaamse Codex Ruimtelijke Ordening.

Op 19 juli 2024 keurde de Vlaamse Regering op voorstel van Vlaams minister van Omgeving Zuhal Demir de aanduiding van 139 watergevoelige openruimtegebieden definitief goed. Eerder, op 31 mei, gaf de Vlaamse Regering al een principiële goedkeuring. Met deze beslissing wordt ruim 710 ha open ruimte met overstromingsrisico gevrijwaard van bebouwing, verdere ontwikkeling en dus ook toekomstige wateroverlast.

De nieuwe voorschriften in deze gebieden gaan in voege 14 dagen na publicatie van het besluit in het Belgisch Staatsblad. Wegens de waardevermindering van hun eigendom door deze beslissing, komen eigenaars vanaf dan in aanmerking voor een planschadevergoeding. Eigenaars krijgen 2 jaar de tijd om deze aan te vragen. 

Na publicatie van het besluit in het Belgisch Staatsblad (waarschijnlijk in september) zullen alle eigenaars een brief ontvangen over de definitieve aanduiding van het watergevoelig openruimtegebied. In deze brief zal ook vermeld staan hoe de planschadevergoeding kan aangevraagd worden.

Beslissing Vlaamse Regering 19 juli 2024

 ***

***

Waarom duidt de Vlaamse Regering watergevoelige openruimtegebieden aan?

Er wordt steeds meer ruimte bebouwd en verhard in Vlaanderen. Het water kan daardoor moeilijker in de bodem dringen en er blijft minder ruimte vrij om het water tijdelijk op te vangen bij hevige regenbuien. 

Om Vlaanderen beter te beschermen, wil de Vlaamse Regering het waterbergend vermogen van bepaalde watergevoelige gebieden vrijwaren en voldoende ruimte voorzien voor water. De Vlaamse Regering wil deze gebieden herbestemmen naar een openruimtefunctie via een ruimtelijk uitvoeringsplan (RUP) of door aanduiding als watergevoelig openruimtegebied. 

Intussen besliste de Vlaamse Regering op 5 mei 2023, 14 juli 2023, 6 oktober, 13 oktober en 23 november tot de voorlopige aanduiding  van respectievelijk 12 gebieden, 21 gebieden, 14 gebieden, 20 gebieden en 28 gebieden als watergevoelig openruimtegebied. 

MEER INFO

  • Signaalgebieden: Voor verschillende signaalgebieden, dit zijn nog niet ontwikkelde watergevoelige gebieden met een harde bestemming, besliste de Vlaamse Regering eerder dat het beter is om deze niet meer te ontwikkelen en te herbestemmen. De herbestemming gebeurt via een ruimtelijk uitvoeringsplan of door aanduiding als watergevoelig openruimtegebied.
  • Procedure voor de aanduiding van watergevoelige openruimtegebieden: De procedure staat beschreven in het besluit van de Vlaamse Regering van 15 juni 2018. 

Welke gebieden zijn aangeduid als watergevoelig openruimtegebied?

Op 19 juli 2024 besliste de Vlaamse Regering tot definitieve aanduiding van 139 watergevoelige openruimtegebieden in verschillende gemeenten in de provincies Antwerpen, Limburg, Oost-Vlaanderen, Vlaams-Brabant en West-Vlaanderen. De totale oppervlakte van de watergevoelige openruimtegebieden is ongeveer 712 ha.

Het gaat om volgende gebieden:

(1) ‘Meertselstraat' in Aarschot, (2) Wolfsdonk' in Aarschot, (3) ‘Solhof’ in Aartselaar, (4) ‘Spinnewiel' in Affligem, (5) ‘De Alk’ in Alken, (6) ‘Schoon Schijn Puyhoek’ in Antwerpen en Kapellen, (7) ‘Universiteit Antwerpen’ in Antwerpen en Edegem, (8) ‘Achter Prins Boudewijnlaan’ in Assenede, (9) ‘Kasteel Ter Leyen’ in Assenede, (10) ‘Noordstraat’ in Assenede, (11) ‘Sasdijkstraat’ in Assenede, (12) ‘Egelspoel-Park’ in Beerse, (13) ‘Egelspoel-Tempelhof’ in Beerse, (14)  ‘Lot-Huizingen’ in Beersel, (15) ‘Ebroek’ in Berlaar, (16) ‘Leemputten’ in Berlaar, (17) ‘Grote Heide’ in Beveren, (18) ‘Meersen Noord’ in Beveren, (19) ‘Vrasene Zuid’ in Beveren, (20) ‘Noeveren’ in Boom, (21) ‘Breeveld’ in Brakel, (22)  ‘De Coenstraat’ in Brakel, (23) ‘Kerkmeers’ in Brakel, (24) ‘Leeg-Rietbeemden Laarsebeek’ in Brasschaat en Schoten, (25) ‘Mispelaar’ in Brugge, (26) ‘Hoeve Sint-Trudo’ in Brugge en Oostkamp, (27) ‘Zuidervaartje’ in Brugge, (28) Industriegebied E17’ in Deerlijk, (29) ‘Leeuwegem Meersen' in Denderleeuw, (30) ‘Handzamevaart’ in Diksmuide, (31) ‘Broekstraat’ in Duffel, (32) ‘Spoorweg’ in Duffel, (33) ‘Hoge Wal' in Evergem, (34) ‘Rood-Kruisstraat' in Geraardsbergen, (35) ‘St. -Jozefsinstituut' in Geraardsbergen, (36) ‘Bloemendaal-Halensbroek’ in Halen, (37) ‘Putte Beemden (Schriek)' in Heist-op-den-Berg, (38) ‘Rashoeve' in Heist-op-den-Berg, (39) ‘Cleydaal-Kerkeneinde’ in Hemiksem, (40) ‘Binnenheide’ in Herenthout, (41) ‘Langdonken' in Herselt, (42) ‘Varenwinkel' in Herselt, (43) ‘Hal-Berkenbos’ in Heusden-Zolder, (44) ‘Koeweide Bolderberg’ in Heusden-Zolder en Hasselt, (45) ‘Recreatiegebied Viversel’ in Heusden-Zolder, (46) ‘WUG De Slogen Bolderberg’ in Heusden-Zolder, (47) ‘Grote Waterstraat - Waterkrekel' in Hulshout, (48) -‘Sasbrug’ in Izegem, (49) ‘Langendonk' in Kampenhout, (50) ‘Schoon Schijn-Mariabrug’ in Kapellen, (51) ‘Hoeve Kalvekete’ in Knokke-Heist, (52) ‘WUG Duinenwater’ in Knokke-Heist, (53) ‘Vallei Babbelsebeek’ in Kontich, (54) ‘Sportterrein Rollegem’ in Kortrijk, (55) ‘De Roost' in Laakdaal, (56) ‘Dormaalbeek Walsbets’ in Landen, (57) ‘WUG Sint-Gertrudis langs de Zeyb' in Landen, (58) ‘Klein Antwerpen' in Lebbeke, (59) ‘Lebbeke centrum' in Lebbeke, (60) ‘Molenlaan-Margarethalaan’ in Lichtervelde, (61) ‘Beekstraat-Koningshooikt' in Lier, (62) ‘Lispersteenweg' in Lier, (63) ‘Oude Netearm' in Lier, (64) ‘Burcht' in Londerzeel, (65) ‘WUG Neeroeteren’ in Maaseik, (66) ‘Kmo-zone Kikbeek’ in Maasmechelen, (67) ‘Park Mechelen-aan-de-Maas’ in Maasmechelen, (68) ‘Ossegoor' in Malle, (69) ‘Scherpenberg' in Malle, (70) ‘Weverstraat-Walem' in Mechelen, (71) ‘Watermolen’ in Meerhout, (72) ‘Merchtem Kom' in Merchtem, (73) ‘Merchtem Schoolomgeving' in Merchtem, (74) ‘Centrum Zuid-Bresserdijk' in Mol, (75) ‘Centrum Zuid-Notenlaan' in Mol, (76) ‘Ginderbuiten Lindenstraat' in Mol, (77) ‘Molderdijk' in Mol, (78) ‘Wullebeek’ in Niel, (79) ‘Kastanjelaan' in Nijlen, (80) ‘Kerkenbroek' in Nijlen, (81) ‘Puttingloop' in Nijlen, (82) ‘Burchtdam' in Ninove, (83) ‘Sint-Martensdries' in Oosterzele, (84) ‘Sijslostraat’ in Oostkamp, (85) ‘Centrum Melden' in Oudenaarde, (86) ‘Nonnemolen' in Oudenaarde, (87) ‘Schapendries' in Oudenaarde, (88) ‘Gaaienlaan' in Oud-Turnhout, (89) ‘Vliegveld' in Oud-Turnhout, (90) ‘Roesbrugge WUG’ in Poperinge (91) ‘Neerhoeve' in Putte, (92) ‘Weines Putte' in Putte, (93) ‘Hof ter Bollen' in Puurs-Sint Amands, (94) ‘Hof ter Bollen - bis' in Puurs-Sint Amands, (95) ‘Kanadabos' in Puurs-Sint Amands, (96) ‘Winkelveld' in Puurs-Sint Amands, (97) ‘Beggelbeek’ in Ranst, (98) ‘Dillelaan’ in Ranst, (99) ‘Delfossestraat' in Ronse, (100)‘Deurnemeers' in Ronse, (101) ‘Kotsbos’ in Schilde, (102) ‘Schildestrand’ in Schilde, (103) ‘Zetten Zwanebeek’ in Schilde, (104) ‘Iepenburg’ in Schoten, (105) ‘Zeurt’ in Schoten, (106) ‘Hondsbossen’ in Sint-Katelijne-Waver, (107) ‘Park Hein Deprez' in Sint-Niklaas, (108) ‘Cicindria Bevingen’ in Sint-Truiden, (109) ‘Dorpsbeek door Velm - Noord’ in Sint-Truiden, (110) ‘Dorpsbeek door Velm - Zuid’ in Sint-Truiden, (111) ‘Melsterbeek Centrum Aalst - Noord’ in Sint-Truiden, (112) ‘Melsterbeek Centrum Aalst - Zuid' in Sint-Truiden, (113) ‘Aa-Everdongenlaan’ in Turnhout, (114) ‘Aa-Parkring’ in Turnhout, (115), ‘Aa-Stadspark’ in Turnhout, (116) ‘Sint-Jozefcollege’ in Turnhout, (117) ‘Steenkerke WUG Zuid’ in Veurne, (118) ‘Oostpoort’ in Waregem, (119) ‘Goorloop' in Westerlo, (120) ‘Zuiderdijk - Noordlaan' in Wetteren, (121)‘Zuidlaan' in Wetteren, (122) ‘Industriegebied Heulestraat’ in Wevelgem, (123) ‘WUG Moorsele Heulebeek’ in Wevelgem, (124) ‘De Leeuw’ in Wijnegem, (125) ‘Heindonk’ in Willebroek, (126) ‘Kersdonk Noord’ in Willebroek, (127) 'Kersdonk Zuid’ in Willebroek, (128) ‘Schorheide’ in Willebroek, (129) ‘Koevoet’ in Wingene, (130) ‘Kapelleveld II’ in Wommelgem, (131) ‘Ven' in Zandhoven, (132) ‘Groene Meersen’ in Zedelgem, (133) ‘Zenne Afleiding' in Zemst, (134) ‘Meerheide' in Zoersel, (135) ‘Munkzwalm' in Zwalm, (136) ‘Slype Noord’ in Zwevegem, (137) ‘Slype Zuid’ in Zwevegem, (138) ‘Verbrandendijk' in Zwijndrecht, (139) ‘Het Laar’ in Antwerpen.

Over dit besluit wordt nog het advies ingewonnen van de Raad van State.

 Naar de beslissing Vlaamse Regering van 31 mei 2024

Wat betekent een aanduiding als watergevoelig openruimtegebied?

Een aanduiding als watergevoelig openruimtegebied heeft als gevolg dat de huidige bestemming van het gebied (woongebied, industriegebied, ...) niet meer gerealiseerd kan worden. In deze gebieden kunnen dus geen vergunningen meer verleend worden voor bijvoorbeeld nieuwe woningen of bedrijven.

In de plaats krijgt het gebied de bestemming van de bij decreet vastgelegde stedenbouwkundige voorschriften voor watergevoelig openruimtegebied (artikel 5.6.8 §3 van de Vlaamse Codex Ruimtelijke Ordening). De aanduiding als watergevoelig openruimtegebied wordt voorafgegaan door een openbaar onderzoek.

  • Binnen watergevoelige openruimtegebieden zijn waterbeheer, natuurbehoud, bosbouw, landschapszorg, landbouw en recreatie mogelijke functies. Kleinschalige infrastructuur voor recreatie of in functie van de openruimtefuncties blijft mogelijk. 
  • Onbebouwde delen van verkavelingen die binnen een watergevoelig openruimtegebied liggen vervallen door de aanduiding als watergevoelig openruimtegebied en kunnen dus niet meer bebouwd worden. Ook principiële akkoorden worden opgeheven. De gekende verkavelingen staan aangeduid op de plannen van de voorlopige aanduiding.  
  • Bestaande constructies binnen een watergevoelig openruimtegebied kunnen behouden blijven, maar hierop worden de zonevreemde basisrechten van de Vlaamse Codex Ruimtelijke Ordening van toepassing.  
  • Binnen watergevoelige openruimtegebieden gelden geen beperkingen op landbouwgebruik. De gebieden bieden ook kansen voor groenblauwe dooradering of bebossing. 

Omwille van de significante wijzigingen worden alle eigenaars van percelen binnen deze gebieden via brief op de hoogte gebracht van het openbaar onderzoek over de voorlopige aanduiding, en later ook over de definitieve aanduiding. 

MEER INFO

Ontvang ik als eigenaar een vergoeding na de herbestemming tot watergevoelig openruimtegebied?

Vergunningsaanvragen binnen gebieden met een waterproblematiek krijgen vandaag op basis van de watertoets vaak een negatieve beoordeling. Eigenaars hebben geen recht op een vergoeding op basis van een weigering van een omgevingsvergunningsaanvraag. Dat kan pas na een bestemmingswijziging via een ruimtelijk uitvoeringsplan.  

Met de procedure voor de aanduiding van watergevoelige openruimtegebieden wordt dezelfde vergoeding voor planschade voorzien als bij ruimtelijke uitvoeringsplannen. Na de definitieve herbestemming tot watergevoelig openruimtegebied hebben eigenaars twee jaar de tijd om van de mogelijkheid tot planschade gebruik te maken.  

De herziening van de planschaderegeling is opgenomen in het Instrumentendecreet van 26 mei 2023. De Vlaamse Regering zal de watergevoelige openruimtegebieden pas definitief goedkeuren nadat deze planschaderegeling in voege is opdat eigenaars van deze herziene berekening gebruik kunnen maken. 

MEER INFO

Integraalwaterbeleid.be is een officiële website van de Vlaamse overheid

uitgegeven door

De Coördinatiecommissie Integraal Waterbeleid (CIW) is een overlegplatform van de diverse beleidsdomeinen en bestuursniveaus die bij het waterbeleid betrokken zijn. Ook waterbedrijven nemen deel aan het overleg. Deze samenwerking zorgt voor een gecoördineerde en geïntegreerde aanpak van het waterbeleid en waterbeheer in Vlaanderen.