Overleg binnen de droogtecommissie
Toestand op 15 april 2025
- Welk beheerniveau is van toepassing?
- Wat is de actuele situatie?
- Welke droogtemaatregelen zijn van toepassing?
Welk beheerniveau is van toepassing?
Bij het beheer van waterschaarste en droogte onderscheiden we vier beheerniveaus: van groen (normaal beheer), over geel (preventieve maatregelen door beheerders), oranje (maatregelen afgestemd door de droogtecommissie) tot rood (crisiscoördinatie door de provinciale of federale crisiscel).
> Meer info over de 4 beheerniveaus
Wat is de actuele situatie?
Actuele toestand: van natte winter naar droge maart
De droogtesituatie is in korte tijd snel veranderd. Na een zeer natte winter heeft de uitzonderlijk droge maand maart en begin april gezorgd voor een snelle daling van de waterpeilen en afvoeren in zowel bevaarbare als onbevaarbare waterlopen. Op verschillende locaties zijn deze al laag, hoewel ze op de meeste plaatsen nog binnen de normale waarden voor deze tijd van het jaar liggen. Voor een beperkt aantal waterlopen worden de ecologisch minimale debieten niet gehaald.
De freatische grondwaterstanden vertonen een gemengd beeld. In het westen en noorden van Vlaanderen zijn de grondwaterstanden laag tot zeer laag voor de tijd van het jaar. In het oosten van Vlaanderen is er eerder een gemengd beeld waarbij de grondwaterstanden variëren van laag tot hoog.
Daarnaast zien we dat in het IJzerbekken en het bekken van de Brugse Polders de verzilting op een aantal locaties toeneemt.
Oproep: houd het water zo veel mogelijk vast
Gezien de aanhoudend droge weersomstandigheden nemen waterbeheerders de eerste preventieve maatregelen, zoals het vasthouden van water, peilverhogingen in poldergebieden en het stopzetten van omgekeerd spuibeheer.
Om verdere dalingen van waterpeilen en grondwaterstanden te beperken, roepen we waterbeheerders en landbouwers op om zoveel mogelijk water vast te houden. Dit kan door:
- Kleine stuwen op te trekken om het waterpeil in waterlopen/perceelsgrachten op niveau te houden.
- Drainage te stoppen of beperken of de peilsturing goed te beheren (igv peilgestuurde drainage) zodat het beschikbare water niet verloren gaat.
Momenteel zijn er geen problemen met de drinkwatervoorziening.
Gelet op het droge weer van de afgelopen 2 weken en de beperkte verwachte neerslag wordt het beheerniveau opgeschaald naar code geel (waakzaamheid en preventieve maatregelen), zijnde de huidige feitelijke situatie.
Welke droogtemaatregelen zijn van toepassing?
- Het overzicht van de actuele droogtemaatregelen is te vinden op www.vlaanderen.be/droogtemaatregelen.
- Het overzicht van de actuele beperkingen of verboden op wateronttrekkingen vindt u hier.
Coördinatie bij waterschaarste en droogte
- Draaiboek voor de coördinatie bij waterschaarste en droogte
- Afwegingskader voor prioritaire watergebruiken bij waterschaarste en droogte
- Evaluatierapporten voorbije droogteperiodes
Om een (dreigende) waterschaarste door droogte het hoofd te bieden, is het belangrijk dat er tijdig gewaarschuwd wordt, dat er een eenduidig beeld bestaat van de situatie, en dat de betrokken waterbeheerders en overheden overleggen over de te nemen beslissingen en maatregelen. Daarom werd een draaiboek en een overlegkader uitgewerkt.
- Bij lokale droogte en waterschaarste gebeurt het overleg en de coördinatie via het provinciaal droogteoverleg, onder leiding van de gouverneur.
- De Vlaamse droogtecommissie komt in actie bij aanhoudende of dreigende droge periodes met algemene watertekorten. De commissie staat in voor het overleg en de nodige afstemming en adviseert over bijkomende maatregelen om water te besparen en de resterende watervoorraden optimaal te benutten.
> Meer over de droogtecommissie
Draaiboek Coördinatie bij waterschaarste en droogte
Het draaiboek coördinatie waterschaarste en droogte beschrijft het kader voor de informatie-uitwisseling tussen de partners en de afstemming van maatregelen en communicatie bij waterschaarste en droogte.
Afwegingskader prioritair watergebruik tijdens waterschaarste en droogte
Het afwegingskader prioritair watergebruik tijdens waterschaarste en droogte ondersteunt waterbeheerders en beslissingsnemers om tijdens periodes van (dreigende) waterschaarste doordachte en wetenschappelijk onderbouwde maatregelen te nemen om de kans op waterschaarste en de gevolgen ervan te beperken.
> Raadpleeg het afwegingskader
Evaluatierapporten
De voorbije jaren werden we herhaaldelijk geconfronteerd met droogteperiodes. Toch is elke droogteperiode anders. Vandaar dat de CIW telkens alle kennis en ervaringen met de voorbije droogteperiode bundelt in een evaluatierapport en aanbevelingen formuleert voor het toekomstig waterschaarste- en droogterisicobeheer.
> Raadpleeg de evaluatierapporten
Blue Deal bindt strijd aan tegen droogte
Met de Blue Deal verhoogt de Vlaamse regering haar inspanningen in de strijd tegen waterschaarste en droogte.
Met deze deal wil ze de droogteproblematiek op een structurele manier aanpakken, met een verhoogde inzet van middelen en juiste instrumenten, met betrokkenheid van de industrie en de landbouwers als deel van de oplossing en met een duidelijke voorbeeldrol voor de Vlaamse en andere overheden.
De Blue Deal bevat 70 maatregelen en zet in op 6 sporen.