Intro
De Bosbeek verbindt de bebouwde kernen van As, Opoeteren, Neeroeteren, Maaseik-centrum en Aldeneik met elkaar. Haar brongebied ligt op het hoogste deel van het Kempens Plateau en mondt 24 km verder en 50 m lager uit in de Maas. Het grote verval in de boven- en middenloop, gekenmerkt door een hoge stroomsnelheid, maakt de Bosbeek vrij uniek in Vlaanderen. Hier is de vallei erg bosrijk en kent ze een rijke structuurvariatie. Deze natuurlijke bovenloop, ooit Oeter genoemd, ligt grotendeels in Europees beschermd natuurgebied. Stroomafwaarts van de Volmolen (Opoeteren) werd het tracé van de Bosbeek vanaf ongeveer het jaar 1000 verlegd. Dit voor de bevoorrading van Aldeneik en later (de stadsgrachten van) Maaseik en de watermolens.
De Witbeek stroomt ongeveer 3 km parallel door de westelijke vallei en vloeit even samen met de Bosbeek ter hoogte van de Ketelstraat (Neeroeteren). Door middel van een verdeelwerk worden beide beken er opnieuw gescheiden. Terwijl de Bosbeek vanaf Neeroeteren richting Maaseik-centrum stroomt, volgt de Witbeek al vanaf de Volmolen de oorspronkelijke bedding van de oude loop in het laagste punt van het landschap. Met de jaren zijn langs de Witbeek heel wat rechttrekkingen gebeurd. Vandaag mondt de Witbeek nabij Thorn (NL) uit in de Itterbeek om zo haar weg naar de Maas verder te zetten in de Thornerbeek.
Samen aan de slag
Stroomgebiedbeheerplan
In het stroomgebiedbeheerplan 2022-2027 is het stroomgebied van de Bosbeek-Witbeek aangeduid als speerpuntgebied omwille van de beperkte doelafstand tot de vastgestelde normen. De Witbeek kan niet los gezien worden van de oplossingen voor de Bosbeek, zowel naar overstromingsrisico als ecologisch herstel van de waterkwaliteit.
Gebiedsgerichte werking: Integraal waterproject Bosbeek-Witbeek
Sinds eind 2016 organiseert het bekkensecretariaat Maasbekken het gebiedsgericht overleg over Bosbeek-Witbeek. Alle overheden en actoren die betrokken zijn bij het waterbeleid in de vallei van de Bosbeek en de Witbeek worden hiervoor uitgenodigd, o.a. gemeenten, waterbeheerders, rioolbeheerders, Vlaamse administraties, natuur- en landbouwverenigingen en het regionaal landschap zitten rond de tafel. Bij aanvang lag de focus op waterkwaliteit en wateroverlast. Vandaag komen ook de thema's 'watertekort' en 'waterbeleving' aan bod. In totaal wordt er in het hele gebied samen gewerkt aan een 40-tal (deel)acties. Jaarlijks leggen de partners hun projecten en initiatieven bij elkaar om de voortgang te bespreken, onderling verder af te stemmen en de dynamische actielijst bij te werken.
Een klimaatrobuust stroomgebied van de Bosbeek-Witbeek krijgt ook ondersteuning van de Blue Deal en Water-Land-Schap 2.0.
Ontdek hieronder de acties per thema