Waterkwaliteit
De fysico-chemische waterkwaliteit van de Bosbeek en dan vooral in de natuurlijke en rijke bovenloop, is behoorlijk goed en een beperkte set aan inspanningen zijn nog nodig. Vooral de overstortwerking van het overbelaste gemengde rioolstelsel geeft problemen, met tijdelijk troebel water, lagere zuurstofcondities en hogere waarden aan voedingsstoffen tot gevolg. Dat is nefast voor de aanwezige fauna en flora. gaan en tegelijk de beekdynamiek van de Bosbeek van As tot het verdeelwerk te vrijwaren.
In functie van vismigratie en de algemene biologische kwaliteit wordt een ecologische verbinding tussen de waardevolle bovenloop van de Bosbeek en de Maas hersteld via de Witbeek. Met haar ligging in het laagste punt van de vallei vormt de Witbeek immers het oorspronkelijke afwateringstracé van de Bosbeek. Deze vismigratieroute is ook logisch rekening houdend met het aantal knelpunten op de Bosbeek en de kunstmatige doorgang door Maaseik. Deze visie is bepalend voor verdere uitwerking en prioritering van acties rond waterkwaliteit.
De waterkwaliteit van de Witbeek is minder goed. Door de overstortwerking van de riolen, huishoudelijk afvalwater en de landbouwsector zijn de concentraties aan voedingsstoffen, zoals stikstof en vooral fosfor, er nog te hoog. Ook laat de structuur van de Witbeek nog veel te wensen over. De oorspronkelijke kronkelende bedding werd op veel plaatsen herleid tot een rechte lijn om de grond efficiënter te bewerken en water sneller af te voeren. Dat leidt tot een verre van ideaal beeksysteem.
Samen werken aan waterkwaliteit
Zowel op de Witbeek als op de Bosbeek speelt het probleem van eutrofiering. Belangrijk hierbij is om te komen tot verminderde overstortwerking door verdere optimalisaties van rioleringsstelsel (actie 2, actie 4). Een doorgedreven afkoppeling is hierbij noodzakelijk in het hele stelsel (actie 6, actie 11, actie 12, actie 16), inclusief een duurzame oplossing voor de oude collector in de vallei (actie 3). Resterende huishoudelijke lozingspunten worden gradueel weggewerkt met uitbouw van het rioleringsnet (actie 5, actie 7, actie 8, actie 9, actie 10, actie 15). Bijkomend is voor de Witbeek ook aanpassingen aan de 2 RWZI’s (actie 13) aan de orde en maatregelen in het landbouwgebied (actie 14).
Voor een verder ecologisch herstel wordt de Witbeek de belangrijkste verbinding tussen de Maas en de natuurlijke bovenloop van de Bosbeek (actie 20). Met deze keuze dienen slechts een beperkt aantal vismigratieknelpunten op de Bosbeek weggewerkt te worden tegen 2027 (actie 19, actie 21, actie 22, actie 29). Voor de Witbeek zijn naast 2 vismigratieknelpunten nog verdere herstelmaatregelen in de bedding aan de orde (actie 23, actie 25, actie 32)
Tegelijk wordt bijkomend onderzoek naar vervuilingsbronnen uitgevoerd (actie 1) en wordt de strijd tegen zwerfvuil en ander afval in en langs waterlopen(actie 17, actie 18, actie 26) verdergezet. Tot slot worden ook invasieve water- en oeverplanten (actie 27) bestreden.
