Intro

Het waterlichaam Kerkebeek omvat  4 afstroomgebieden die uitmonden in het Zuidervaartje. Van west naar oost onderscheidt men volgende 4 beken: Kerkebeek, Leiselebeek, Lijsterbeek en Listebeek.. Het Zuivervaartje werd simultaan met de realisatie van het scheepvaartkanaal Brugge-Gent tussen de 14^de en 17^de eeuw gefaseerd aangelegd om het overtollige regenwater uit de regio Oostkamp, Loppem en Sint-Michiels af te voeren. Dit vaartje mondde oorspronkelijk uit in de buitenvest van Brugge ter hoogte van het Minnewater. Vanaf 1840 werd door middel van een sifon onder het kanaal Gent-Brugge een nieuwe verbinding gerealiseerd langsheen het oosten van Brugge en via Damme naar het Leopoldkanaal. Aldus stroomt de Kerkebeek, Leiselebeek, Lijsterbeek en Listebeek via het Zuidervaartje gravitair af naar de voorhaven van Zeebrugge. Het pompgemaal Ketsbrugge, gelegen tussen het station van Brugge en het Minnewater, laat toe bij hoogwater een omvangrijk deel van het debiet via de Buitenvestingsgracht van Brugge  richting het kanaal Brugge-Oostende af te voeren.

De bovenlopen van de Kerkebeek ontspringen te Torhout op het plateau van Wijnendale en stromen doorheen de gemeente Zedelgem. De benedenloop, samen met zijn vallei, situeert zich in Sint-Andries en Sint-Michiels, deelgemeenten van Brugge. De Lijsterbeek en Listebeek bevinden zich op grondgebied Oostkamp. De midden- en benedenloop van de Kerkebeek, de Leiselebeek en de Lijsterbeek zijn gevoelig voor overstromingen. Sinds enkele jaren begint ook de droogteproblematiek een rol te spelen.

legende kaart   

Samen aan de slag

Stroomgebiedbeheerplan

In het stroomgebiedbeheerplan 2022-2027 is het stroomgebied van de Kerkebeek aangeduid als aandachtsgebied. De goede watertoestand is er haalbaar tegen 2033.

Riviercontract Kerkebeek

In april 2018 ondertekenden twaalf overheden en organisaties het riviercontract voor de vallei van de Kerkebeek. Dat kwam tot stand na een participatief traject waarin meer dan 100 ideeën werden bekeken, gecoördineerd door de VMM. Een van de belangrijkste focuspunten van het riviercontract is het duurzaam verminderen van de overstromingsrisico's in Zedelgem en Sint-Michiels. Dat gebeurt op verschillende manieren, van klassieke beschermingsmaatregelen (bv. bijkomende buffering, lokale dijken) tot preventieve maatregelen (bv. het bouwvrij houden van open ruimte) en het verhogen van de paraatheid (bv. via waarschuwingsmodellen, sensibilisering). In het Riviercontract voor de vallei van de Kerkebeek werden een 50-tal maatregelen opgenomen voor de periode 2018-2022.

Andere projecten

De Moubeek maakt deel uit van het afstroomgebied van de Kerkebeek. In het landinrichtingsplan Moubeek-Vloethemveld zijn enkele watergerelateerde acties, waaronder waterberging en meer natte natuur, opgenomen.

Het bekkensecretariaat heeft in 2022 een grondige screening van de waterkwaliteit van  de Kerkebeek uitgevoerd als basis voor het opstarten van het gebieds- en thematisch overleg (GTO) voor de Kerkebeek. Een actualisatie is uitgevoerd in 2025.

Het waterlichaam Kerkebeek bestrijkt volgende 4 gemeenten. Brugge, Zedelgem, Oostkamp, Torhout. Elk van deze gemeenten heeft een hemelwater en droogteplan (HWDP) en/of een klimaatadaptatieplan opgemaakt. Deze plannen omvatten naast een gebiedspecifieke analyse en visie rond hoe problemen van wateroverlast en waterschaarste kunnen worden aangepakt tevens een aantal concrete acties die door de gemeenten, al of niet in samenwerking met waterbeheerders (VMM, provincie), rioolbeheerders en terreinbeherende instanties zoals ANB en Natuurpunt, worden gerealiseerd.

Ontdek hieronder de acties per thema