Watertekort

De Warmbeek is een van de zuiverste beken in Vlaanderen, maar langere periodes van droogte kunnen die goede waterkwaliteit in het gedrang brengen. Bij lage debieten stijgen de concentraties vervuilende stoffen. Warmere temperaturen zorgen voor minder zuurstof in de waterkolom. In de zomerperioden zijn lage debieten meer en meer een probleem voor de unieke en  beschermde soorten zoals beekprik en beschermde habitatten in de Warmbeek.  Momenteel is een aanzienlijk deel van het afstroomgebied (zowel landbouw als natuurgebied) ook afhankelijk van watertoevoer uit het kanaal Bocholt-Herentals. Deze afhankelijkheid maakt het gebied potentieel kwetsbaar, aangezien toevoer van watertappen in droge periodes sterk afneemt. Er is nood aan om binnen het afstroomgebied infiltratie te bevorderen en water in de bodem vast te houden. Als we meer water vasthouden, bouwen we een goede buffer op voor drogere periodes. Die maatregelen zijn absoluut nodig om droogteschade bij de landbouw en natuur te verminderen gedurende lange periodes van droogte. De zandige ondergrond is alleszins geschikt voor snelle infiltratie.

Samen werken aan watertekort     

Via verschillende pistes wordt ingezet op een ‘klimaatrobuust landschap’, waarin water veel beter wordt vastgehouden en beken langer gevoed worden vanuit het grondwater. Dit doen we zowel door maatregelen te nemen op waterlopen, maar ook in open gebieden op de flanken (landbouw- en natuurgebieden) en binnen de bebouwde kernen.

Zo worden bijvoorbeeld stuwtjes geplaatst via verschillende projecten in landbouwgebied (actie 21, actie 22, actie 23, actie 24, actie 25). Belangrijk bij landbouwstuwtjes is een goed beheer. Nieuwe projecten focussen daarom op monitoring, digitalisatie en afstandsbediening de (actie 26). Naast stuwtjes in perceelsgrachten kunnen landbouwers waterschaarste ook tegengaan door hun klassieke ondergrondse drainage om te vormen tot peilgestuurde drainage (actie 21). In Peer wordt ook geëxperimenteerd met klimaatrobuustere teelten die minder water behoeven (actie 28).

Natte natuur, zoals vennen en natte heide, worden hersteld zodat deze gebieden als echte klimaatbuffers gaan fungeren (actie 20, actie 27). Water wordt hier maximaal vastgehouden en krijgt alle kansen voor infiltratie en grondwateraanvulling.  

De gemeenten werken via hun hemelwater- en droogteplannen (actie 17) aan een visie om hemelwater ook in bebouwde zones maximaal te laten infiltreren. Binnen bebouwde kernen wordt ingezet op afkoppeling van hemelwater van de riolering en meer blauw groene infrastructuur die infiltratie bevordert. Zie hiervoor ook de rioleringsprojecten die inzetten op het afkoppelen van hemelwater van de riolering om overstortwerking te minderen (actie 4, actie 5 bij het thema ‘waterkwaliteit’).

Ook aan de waterlopen worden acties uitgevoerd om water te vertragen en de natuurlijk spons in de vallei te benutten (actie 1, actie 18, actie 19).