Naar een betere waterkwaliteit voor de Zwalm

Waterzuiveringsinfrastructuur verder uitbouwen

In het stroomgebied van de Zwalm sluiten we meer huishoudens aan op de riolering, waardoor o.a. de nieuwe waterzuiveringsinstallatie van Sint-Denijs-Boekel en de nog te bouwen installatie van Nederzwalm ten volle benut worden. Ook het rendement van de zuiveringsinfrastructuur kan beter. In de regio Zwalm-Brakel-Zottegem is de vuilvracht nog te veel verdund.

Erosie bestrijden en nutriëntenlast verminderen

Vooral in een aantal zijlopen en bovenlopen van de Zwalm, zoals de Peerdestokbeek, de Traveinsbeek, de Molenbeek-Velzeke, de Sassegembeek, de Verrebeek en de Dorenbeek-Horrebeek is de instroom van bodemdeeltjes door erosie groot. Samen met de bodemdeeltjes komen ook nutriënten in de waterloop. Om de erosie kordaat aan te pakken, moeten we inzetten op een combinatie van maatregelen zoals teeltrotatie, het inzaaien van groenbedekkers in de winterperiode en het aanleggen van grasbufferstroken en erosiedammen.

De landbouwpercelen in  de benedenvallei van de Zwalm zijn matig tot weinig erosiegevoelig. Toch moeten we ook hier inspanningen leveren om de sedimentinstroom terug te dringen. Naast erosiemaatregelen, zetten we in op het respecteren van de teeltvrije en bewerkingsvrije zone langs waterlopen en de verdere aansluiting van rioleringen.

Natuurlijk karakter van waterlopen herstellen We grijpen alle kansen om de structuur van waterlopen te herstellen, bv. in combinatie met overstromingsgebieden. De waardevol­le watergebonden vegetaties, zoals moerasbossen en vochtige of natte graslanden langs waterlopen, krijgen de volle aandacht: de middenloop van de Zwalm, de Zwalm-Dorenbosbeek, de Verrebeek en de Sassegem­beek. In de benedenloop van de Zwalm is de beddingvegetatie weinig ontwikkeld of zelfs afwezig. Vermoedelijk zijn de ontoereikende waterkwaliteit en de vrij grote diepte van de waterloop hier de oorzaak van. De reuzenbalsemien, een invasieve exoot, komt over­vloedig voor op de oevers van de benedenloop, net zoals plaatselijk haarden van Japanse duizendknoop. (Foto: de Krombeek, een zijloop van de Peerdestokbeek)

Vismigratie herstellen en visbestand beschermen

Via gerichte beheermaatregelen moeten we de aanwezige zeldzame vissoorten zoals beekprik, beekforel, rivierdonderpad, bittervoorn en kwabaal (middenloop Zwalm) beter beschermen en hun leefgebied herstellen.

In de Dorenbosbeek en de Sassegembeek komt nog een autochtone restpopulatie van beekforel voor. Deze soort gedijt in waterlopen met een snelstromend karakter, een grofkorrelig substraat en een zeer goede waterkwaliteit. Het plaatsen van IBA's om de resterende puntlozingen aan te pakken is dan ook een prioriteit. Verder volgen de waterkwaliteit hier nauwgezet op en proberen we calami­teiten en de instroom van sediment zo goed mogelijk in te perken.

We zorgen ervoor dat vismigratieknelpunten op prioritaire migratieroutes één voor één weggewerkt worden, o.a. in de Zwalm, Sassegembeek, Verrebeek, Molen­beek-Velzeke, Passemaerebeek en de Zegelaarbeek.