Waterkwaliteit
Te hoge concentraties aan fosfor en in mindere mate aan stikstof zorgen er voor dat de Zwalm en verschillende zijwaterlopen een matige waterkwaliteit hebben. Ook (afbraakproducten van) bestrijdingsmiddelen belemmeren een goede watertoestand voor de Zwalm.
Een aantal bovenlopen zoals het opwaartse deel van de Sassegembeek en de Verrebeek hebben een goede biologische waterkwaliteit.
De bovenlopen van de Zwalm (Sassegembeek, Verrebeek, Traveinsbeek, Dorenbosbeek) vertonen net als enkele zijwaterlopen plaatselijk zeer waardevolle structuurkenmerken. In deze bovenlopen komen populaties van beekprik en rivierdonderpad voor. Ook de beekforel kan in de bovenloop en middenloop van de Zwalm goed gedijen.
In het stroomgebied van de Zwalm vormt het tegengaan van erosie en rechtstreekse instroom van bodemmateriaal in de waterlopen een bijkomende uitdaging. Vaak brengen deze sedimentpartikels ook nutriënten in de waterloop wat kan leiden tot eutrofiëring van de waterloop.
Samen werken aan waterkwaliteit
Recente waterkwaliteitsgegevens tonen aan dat een goede watertoestand voor de Zwalm haalbaar is na 2027, mits zeer gerichte inspanningen om de nutriëntenproblematiek aan te pakken.
We kunnen nog een grote winst halen door de nutriëntenverliezen vanuit de landbouw verder te verminderen door het nemen van maatregelen om erosie tegen te gaan (actie 18, actie 26). Met de verdere uitbouw en optimalisatie van de rioleringsinfrastructuur en het saneren van resterende huishoudelijke lozingspunten in kwetsbare waterlopen (actie 16) willen we vooral de fosforgehaltes terugdringen. Ook een betere structuurkwaliteit draagt bij aan een goede ecologische toestand. We zullen de beekstructuur van de Zwalm en de zijlopen herstellen en vismigratiebarrières in de waterloop wegwerken (actie 2, actie 4, actie 5, actie 6, actie 7, actie 8, actie 9, actie 12). Om het visbestand verder te beschermen en te verbeteren voorzien we paaiplaatsen en wordt de beekprik geherintroduceerd (actie 1, actie 10, actie 11, actie 13). Door de burgers te betrekken bij zwerfvuilacties in de omgeving van waterlopen verhogen we de betrokkenheid (actie 21).