Integraal project voor Zuunbeek opgestart

Het bekkensecretariaat bracht deze knelpunten in kaart en besprak ze met de betrokken partners tijdens de opstartvergadering van het integraal project Zuunbeek, op 27 september 2018. De volgende stap is de uitwerking van een actielijst, samen met alle partners.

De Zuunbeek, een waterloop die het Pajottenland in het zuidwesten van Brussel doorkruist, heeft een groot en divers afstroomgebied.

Het grootste deel van het stroomgebied is vrij landelijk, met kleinere woonkernen die verspreid liggen in een overwegend landbouwgebied en  enkele waardevolle, Europees beschermde natuurzones langs de waterloop.

Het afwaartse deel is meer verstedelijkt, met de kern van Sint-Pieters-Leeuw, de wijken Zuun en Negenmanneke en de handels- en industriezone langs de Bergensesteenweg en het Kanaal Brussel-Charleroi.

Wateroverlast aanpakken en water beter vasthouden

Al in de 16^de eeuw werd het deel van de beek stroomopwaarts van het centrum van Sint-Pieters-Leeuw rechtgetrokken. In de jaren 1972-1975 werd ook de benedenloop van de Zuunbeek rechtgetrokken, de bedding verbreed en verdiept, en werden verschillende stuwen en twee wachtbekkens aangelegd. Men was er toen nog van overtuigd dat een versnelde afvoer overstromingen kon voorkomen. Ondanks deze maatregelen stond er regelmatig water op straat in de  stroomafwaarts gelegen wijken. De toegenomen verharding die voor een versnelde afvoer van het regenwater zorgt, versterkt de wateroverlast.

Met het oog op de klimaatverandering is het belangrijk om ook rekening te houden met de toenemende kans op droogte. De voorbije zomer leidde de lage waterstand van de Zuunbeek, in combinatie met de hoge watertemperaturen, tot een uitbraak van botulisme. Zeker de bovenlopen van de Zuunbeek zijn heel gevoelig voor droogval tijdens de zomer. Er zijn dan ook maatregelen nodig om het water langer vast te houden.

In kader van het Life project Belini wordt nu ook de mogelijkheid bekeken om een deel van de overdekte Zuunbeek in Sint-Pieters-Leeuw opnieuw open te leggen. En binnen het integraal project zal het bekkensecretariaat samen met de partners onderzoeken hoe  de water- en structuurkwaliteit van de Zuunbeek en haar zijlopen verder kan verbeterd worden.

Huishoudelijk afvalwater

Er komt nog te veel ongezuiverd afvalwater in de Zuunbeek en haar zijlopen. Vandaag wordt nog maar 60% van het afvalwater van de huishoudens in het gebied gezuiverd. Enkele belangrijke rioleringsprojecten dit en volgend jaar zullen de vuilvracht van meer dan 7000 IE aansluiten op de zuiveringsinstallatie van Sint-Pieters-Leeuw, waardoor de zuiveringsgraad tot bijna 80% zal toenemen. De verwachting is dat deze projecten een belangrijke impuls zullen geven aan de waterkwaliteit van de Zuunbeek. Voor de nog te bouwen kleinschalige waterzuiveringsinstallaties (KWZI's) die het afvalwater van enkele kleinere, meer afgelegen woonkernen zullen zuiveren, is het moeilijk om een inplantingsplaats te vinden waarmee iedereen het mee eens is.

Erosie en inspoeling van nutriënten aanpakken

Het uitgesproken reliëf, gecombineerd met leembodems, maakt het Zuunbekken sterk erosiegevoelig. Om een goede waterkwaliteit te kunnen halen, moet de sedimenttoevoer naar de waterlopen verminderen.  Met de hulp van het Europese Life project Belini, werken VLM en de gemeenten aan erosiebestrijding op strategische locaties langs de Zuunbeek.

Niet alleen door erosie, maar ook door rechtstreekse inspoeling kunnen nutriënten in de waterloop terechtkomen. Vooral in het bovenstroomse deel van de Zuunbeek en langs enkele zijlopen kan inspoeling een probleem vormen. Daarom zal het integraal project ook belijken hoe we inspoeling van nutriënten beter kunnen tegengaan.

Integraal project Zuunbeek

Samen met de gemeenten Gooik, Pepingen, Sint-Pieters-Leeuw, Lennik en Herne, de provincie Vlaams-Brabant, de Vlaamse administraties en het middenveld zal het bekkensecretariaat de uitdagingen bespreken en acties uitwerken. Zo kunnen we samen stappen voorwaarts zetten naar een goede toestand voor de Zuunbeek.