Waterkwaliteit
Waterkwaliteit is heel belangrijk in het Blankaartbekken. Het gebied is deels een internationaal beschermd waterrijk Ramsargebied, een Europees beschermd vogelrichtlijngebied, een waterwinningsgebied voor de productie van drinkwater en landbouwers gebruiken het water voor de irrigatie van gewassen. De waterlopen in het Blankaartbekken hebben al een matige biologische beoordeling, onder andere voor macro-invertebraten (kleine ongewervelden) en macrofyten (waterplanten). Toch moeten er nog heel wat stappen worden ondernomen om tegen 2027 een goede ecologische toestand te behalen. De Steenbeek heeft de grootste kansen om naar een goede kwaliteit te evolueren.
Vooral het teveel aan voedingsstoffen is een probleem voor de organismen in het water. Ongezuiverde huishoudelijke vuilvrachten, uitspoeling en afspoeling van landbouwpercelen naar de waterlopen of incidenten zijn de belangrijkste oorzaken. Voor drinkwaterproductie vormen ook pesticiden en het zoutgehalte van de waterlopen een belangrijk aandachtspunt.
Samen werken aan waterkwaliteit
Het fosfor- en stikstofgehalte en de organische belasting zijn nog erg hoog voor Kerkebeek, Steenmolenbeek, Velkelokerbeek en Zwartegatbeek (bovenloop van de Ronebeek). In het hele Blankaartbekken, dus ook langs de waterlopen, wordt er veel aan landbouw gedaan. Het algemene landbouwbeleid speelt een belangrijke rol om de waterkwaliteit in dit gebied te verbeteren (actie 17). Om het teveel aan nutriënten in het water tegen te gaan, krijgen landbouwers advies en begeleiding in functie van een betere waterkwaliteit en in functie van klimaat robuuste maatregelen (actie 18). Ook de impact van bestrijdingsmiddelen zoals herbiciden en insecticiden krijgt de nodige aandacht (actie 2). En calamiteiten veroorzaakt door meststoffen of erfsappen worden gecoördineerd aangepakt (actie 5).
De rioolbeheerders sluiten de huishoudens verder aan op de riolering of op een eigen zuivering en blijven verbeteringen doorvoeren aan het rioleringsnetwerk (actie 16).
Het natuurreservaat De Blankaart is een beschermd gebied. Extra inspanningen zijn dus nodig om de waterkwaliteit te verbeteren. Bij zware regen zorgt de rioolbeheerder er bijvoorbeeld voor dat afvalwater het gebied niet bereikt (actie 3).
De drinkwatermaatschappij zet zich in voor de productie van oppervlaktewater in het waterproductiecentrum de Blankaart. Het masterplan voorziet in een nieuwe nabehandeling, nieuwe drinkwaterreservoirs, een nieuwe hoofdbehandeling en een nieuwe voorbehandeling. Deze nieuwe voorbehandeling zorgt er bijvoorbeeld voor dat fosfor uit het water wordt gehaald (actie 4). Verder worden de verbindingen tussen het ringkanaal van het spaarbekken losgekoppeld van de omliggende waterlopen om de kwaliteit van het ingenomen water te kunnen verzekeren (actie 19).
De waterlopen in de hoger gelegen zandleemstreek, zoals de Ronebeek en de Steenbeek, voeden de Blankaartvijver. Samen met het regenwater stromen ook nutriëntrijk sediment en pesticiden van de akkers mee naar de waterlopen en verder naar de Blankaartvijver. Met maatregelen om erosie tegen te gaan langs de bovenlopen (actie 14, actie 15) beschermen we ook de waterkwaliteit in de Blankaartvijver.
De waterbeheerder verwijdert het slib uit de Stenensluisvaart en de Houtensluisvaart, zodat de kansen voor het biologisch leven in de waterlopen verhogen en behoudt zo het groenblauwe lint (actie 13).
Waar mogelijk legt de waterbeheerder ingebuisde waterlopen op verschillende locaties opnieuw open om zo meer water te kunnen bergen (actie 6, actie 7, actie 8, actie 9, actie 10, actie 11, actie 12). De oevers krijgen een natuurlijke aanleg met zachte helling en vissen krijgen doorgang.
Met enkele extra maatregelen zorgt de waterbeheerder ervoor dat vissen geen obstakels meer tegenkomen tussen de Blankaart waterlopen en de IJzer. Het pompgemaal in Woumen wordt vernieuwd in functie van visvriendelijkheid (actie 1). Een palinggoot zorgt er nu al voor dat glasaal het Blankaartbekken kan intrekken. En aan de stuw op de Stenensluisvaart ligt een visdoorgang.
Verder maken de waterbeheerders afspraken over de gecoördineerde bestrijding van waterteunisbloem, een uitheemse plant die zich snel verspreidt en de inheemse planten verdringt (actie 20).