Waterkwaliteit
De Kleine Nete is één van de weinige rivieren in Vlaanderen met een vrij goede waterkwaliteit. Vele voor Vlaanderen zeldzame en kwetsbare vissoorten zoals bv. kleine modderkruiper, rivierdonderpad en beekprik zijn hier in de waterlopen aanwezig. Toch behaalt de Kleine Nete maar een matige score voor de globale ecologische toestand. Ook de Wamp haalt een gelijkaardige beoordeling.
Fysico-chemisch voldoen alle basisparameters in de Kleine Nete (totaal fosfor, geleidbaarheid, totaal stikstof, opgeloste zuurstof en pH) aan de milieukwaliteitsnormen. Van de biologische parameters scoren de macro-invertebraten zeer goed, maar macrofyten, fytobenthos en vis balanceren op de grens tussen goed en matig.
De Wamp heeft een gelijkaardige waterkwaliteit. De waterloop scoort goed voor macro-invertebraten en matig voor vissen. Fytobenthos en macrofyten situeren zich rond de grens tussen goed en matig. Fysico-chemisch is opgeloste zuurstof de minst goede parameters. Deze scoort matig.
De bovenlopen die de Wamp en de Kleine Nete I voeden, scoren minder goed op fysico-chemie en/of biologie.
De beekstructuur van de meeste waterlopen in het gebied vertoont te weinig variatie, een gevolg van de vele rechttrekkingen in het verleden.
Samen werken aan waterkwaliteit
Omdat de Kleine Nete en de Wamp vandaag al een vrij goede waterkwaliteit hebben, is een goede toestand er haalbaar tegen 2027 als we maximaal inzetten op de nodige maatregelen.
In Retie, Arendonk, Dessel en Kasterlee gaat de schop de komende jaren in de grond om er riolering aan te leggen of te verbeteren. Verschillende projecten zijn er opgedragen voor uitvoering. (actie 21). Naast de verdere uitbouw en optimalisatie van de rioleringsinfrastructuur willen we ook lokale/ bovenstroomse knelpunten aanpakken met impact op habitatrichtlijn- en VEN-gebied (actie 6).
Silosappen en andere erfsappen op landbouwbedrijven zijn zeer rijk aan voedingsstoffen en organisch materiaal. Zelfs kleine hoeveelheden kunnen ze een grote impact hebben op de waterkwaliteit. Daarom proberen we calamiteiten maximaal te vermijden (actie 17) .
Grote ecologische winst is vooral te halen via structuurherstel. Te weinig structuurvariatie in de bedding van de waterloop en een gebrek aan oeverzones vormt voor vele vissoorten een probleem bij het zoeken naar geschikte schuil- en paaiplaatsen. Ook een meer natuurlijke inrichting van de oevers en de aanleg van overstroombare zones komt de visfauna ten goede. We herstellen daarom de beekstructuur van de Kleine Nete tussen de Geelsebaan in Retie en de mondig van de Wamp in Kasterlee (actie 3, actie 9). Langs de Zwarte Neet en de Desselse Neet werken we aan het realiseren van een beekbegeleidende oeverzone met meer houtige begroeiing langs de waterloop en meer ruimte voor het ontwikkelen van natuurlijke oevers, om het leefgebied voor beekprik, rivierdonderpad en kleine modderkruiper en habitattype 3260 te verbeteren (actie 2). Nu vissen de Kleine Nete vrij kunnen opzwemmen, werken we de migratiebarrières in waterlopen van 2de categorie (en hoger) weg (actie 7, actie 8, actie 10, actie 11). De sanering en herinrichting van het voormalige stort in de Lokkerse Dammen (actie 1) biedt heel wat mogelijkheden voor beekherstel en voor verbetering van de waterkwaliteit van de Wamp. Bij de verlegging van de Voorste Nete voor de uitbreiding van de zandwinningsgroeve De Pinken wordt een kleine meandering gerealiseerd (actie 5).
