Op 1 juli 2022 stelde de Vlaamse Regering het bekkenspecifieke deel Dijle-Zennebekken 2022-2027 vast, als onderdeel van de stroomgebiedbeheerplannen voor Schelde en Maas.
In de kijker
De Dijle is één van de waterlopen waar de voorbije jaren werd ingezet op het herstellen van vrije vismigratie. In principe kunnen vissen opnieuw over de volledige waterloop migreren tot in de boven- en zijlopen in Wallonië. De situatie in de Leuvense binnenstad, waar de Dijle in verschillende zijarmen vertakt, blijft echter complex. Op vraag van VMM voerde het Instituut voor Natuur- en Bosonderzoek (INBO) daarom in 2020 en 2021 een evaluatieonderzoek uit om na te gaan welke vissen gebruik maken van de aangelegde visdoorgangen. Met enkele opmerkelijke vaststellingen als resultaat.
De Dijle vertakt zich in Leuven in verschillende Dijle-armen. Op de voormalige brouwerijsite Artois, aan het Sluispark tussen de Mechelsestraat en de Vaartstraat, zijn enkele jaren geleden twee rivierarmen heropend.
Een groot deel van de Zennevallei ten zuiden van Brussel ligt er versnipperd bij. De vallei is er een wanordelijke mozaïek van water, bedrijven, woningen, spoorwegen en weginfrastructuur.
Nu de gevolgen van klimaatverandering ook bij ons in Vlaanderen merkbaar worden, is het Sigmaplan meer dan ooit noodzakelijk om ons beter te beschermen tegen overstromingen vanuit de Schelde én om waterlopen natuurlijker en veerkrachtiger te maken.
De dorpskernen van Alsemberg en Sint-Genesius-Rode, die langs de Molenbeekvallei liggen, stonden de voorbije decennia geregeld onder water. Verschillende maatregelen, vanaf de bron van de Molenbeek in het Zoniënwoud tot aan de monding in de Zenne, moeten de wateroverlast in de streek aanzienlijk verminderen.
‘De Laak: een vallei vol kansen’ is één van de 14 initiatieven van het landinrichtingsproject Water-Land-Schap. Het project wil bijdragen aan het ecologisch en hydrologisch herstel van de Laak en haar vallei.
De Maalbeek en haar zijloop de Amelvonnebeek vormen een belangrijke verbindende blauwe ader door de Groene Noordrand rond Brussel. De waterkwaliteit van de Maalbeek is de laatste jaren sterk verbeterd, maar toch blijven er nog een aantal knelpunten.
In de IJsevallei, één van de speerpuntgebieden in het Dijle-Zennebekken, beweegt er heel wat. Om al deze plannen en initiatieven aan het grote publiek voor te stellen, werd op 23 september 2018 aan de Molen van Loonbeek in Huldenberg een IJsedag georganiseerd.
Het SBO-project 'Future floodplains' wil de wetenschappelijke kennis over rivier- en valleisystemen verder uitbouwen, zodat we een beter beeld krijgen op de eigenschappen van Vlaamse valleigebieden in de toekomst.
Door de sterk verbeterde waterkwaliteit richten meer en meer steden hun blik opnieuw naar het water. Ook Mechelen nam een reeks initiatieven om het water terug zichtbaar te maken, en met succes! Momenteel worden de vliet in de Zakstraat en de Binnendijle nabij de Zandpoortvest opengelegd.
De Barebeek, gelegen tussen de luchthaven van Zaventem en Mechelen, was lang één van de meest vervuilde waterlopen binnen het Dijle-Zennebekken. Dankzij de inspanningen op het gebied van riolering en waterzuivering is de waterkwaliteit de laatste 10 jaar opmerkelijk verbeterd. De verbeterde waterkwaliteit weerspiegelt zich nu ook in een heropleving van het biologische leven. Zowel waterplanten als ongewervelden vinden de weg terug naar de Barebeek.
Waar de Zenne, het kanaal Leuven-Dijle en de Dijle in elkaar vloeien, ligt het Zennegat. Met de inwerkingtreding van het overstromingsgebied Zennegat op 22 juni 2017, is een gecontroleerd overstromingsgebied van 65 hectare met gereduceerd getij gecreëerd.
Op 23 mei 2017 is het Life Belini-project officieel ingezet, een ambitieus project voor een doelgerichte en gecoördineerde aanpak van waterlopen in het Dijle-Zennebekken en Demerbekken.
Van bron tot monding doorkruist de Zenne de drie gewesten. Overleg tussen de Vlaamse, Brusselse en Waalse administraties over de Zenne is dan ook zeer belangrijk.
Eind 2016 schaarden de verschillende partners zich na jarenlang studiewerk en overleg achter één gedragen visie voor de Demer- en Laakvallei. Dit voorjaar werd de visie voorgesteld tijdens drie drukbezochte infomarkten in Werchter, Aarschot en Zichem. Dat ook het herstel van de Grote Laak in de visie geïntegreerd is, kon op veel enthousiasme rekenen.
Op 31 maart 2017 besliste de Vlaamse Regering over de ontwikkelingsmogelijkheden van de signaalgebieden van reeks 3. Voor het Dijle-Zennebekken gaat het om 7 gebieden in Beersel, Bonheiden, Heist-op-den-Berg, Leuven, Mechelen en Zemst. De beslissingen zijn door het bekkenbestuur, in nauw overleg met de betrokken gemeenten, voorbereid.
Op dinsdag 14 februari ondertekende minister Joke Schauvliege namens de Vlaamse Regering de integrale visie voor de Demervallei en de Laak. Dat gebeurde in aanwezigheid van de bekkencoördinatoren van het Demerbekken en het Dijle-Zennebekken en vertegenwoordigers van Ruimte Vlaanderen en de provincie Vlaams-Brabant.
Op 14 december werd onder grote belangstelling de eerste Dijle-Zennedag georganiseerd met als thema 'integrale projecten'.
Zondag 25 september stond de IJse volop in de belangstelling tijdens de derde editie van Chap’eau in Overijse. De IJse stroomde er vele jaren onder de grond, maar is nu weer prominent aanwezig in de dorpskern. Dankzij haar goede waterkwaliteit is de IJse in het stroomgebiedbeheerplan aangeduid als speerpuntgebied. Een goede watertoestand in 2021 is er haalbaar.
Er beweegt heel wat op het vlak van waterbeheer in het Dijle-Zennebekken. Op 14 december kan iedereen die betrokken is bij het waterbeheer in het Dijle-Zennebekken kennis maken met de gebiedsgerichte integrale projectwerking, nieuwe ontwikkelingen en enkele realisaties op het terrein. U komt toch ook?
Op 28 oktober onderschreven alle betrokken partners, waaronder het bekkenbestuur Dijle-Zennebekken, de toekomstplannen voor de Demer- en Laakvallei. Met dit akkoord willen ze de natuurlijke relatie tussen de Demer en de Laak en hun valleien herstellen. Ook het bekkensecretariaat Dijle-Zennebekken zet mee zijn schouders onder dit project via het integraal project voor de Laak om op termijn de goede toestand in dit aandachtsgebied te halen.
De Vunt die jarenlang ondergronds door Leuven stroomde, is opnieuw zichtbaar in de stad. Na het openleggen van de Dijle en de Voer werkten de VMM, KU Leuven en de stad Leuven ook hier samen aan het herwaarderen van waterlopen in de stadskern. Het project werd in mei 2016 officieel ingehuldigd en toont aan dat water een plaats verdient in de publieke ruimte.
In het stroomgebiedbeheerplan voor de Schelde is de Laan aangeduid als speerpuntgebied. Als we voldoende investeren in de waterloop en zijn afstroomgebied is de goede toestand er haalbaar tegen 2021. Een goede samenwerking binnen Vlaanderen en met Wallonië zijn hierbij essentieel. Het bekkensecretariaat Dijle-Zennebekken trekt alvast aan de kar en startte een integraal project op.
De komende jaren zetten water- en rioolbeheerders en andere partners binnen het integraal waterbeleid hun inspanningen voor een betere waterkwaliteit en minder wateroverlast in het Dijle-Zennebekken verder. Stap voor stap werken ze aan een goede toestand. De nieuwe brochure biedt u een voorsmaakje van wat u de komende jaren mag verwachten.