Demerdag, 27 september 2021, excursies

Excursie 1 - Heraansluiting meander Kleine Gete in Wange en Blue Deal project Den Bruel in Zoutleeuw  

De Kleine Gete werd in 1969 rechtgetrokken voor landbouwdoeleinden en om een versnelde afvoer van water te kunnen bewerkstelligen. In 2021 krijgt de Kleine Gete ter hoogte van de Kasteelhoeve in Wange grotendeels haar oorspronkelijke meanders terug. Dit voorbeeldproject toont hoe een nauwe, constructieve samenwerking tussen de VMM en private grondeigenaars tot een hermeanderingsproject kan leiden. Stroomafwaarts fietsen we door de Kleine Getevallei tot aan Den Bruel, een natuurlijk overstromingsgebied dat de stad Zoutleeuw ism het Regionaal Landschap Zuid-Hageland en de VMM wil herstellen. Daar wordt de komende jaren aan de sponsfunctie van de vallei gewerkt dankzij Blue Deal middelen.

Excursie 2 - Ontwikkeling van groenblauwe corridors: het Gobelin project in Landen en kansen voor kernversterking in Walshoutem en Landen 

Het INBO werkte een participatief traject uit en maakte een ontwerp om het groenblauwe lint van de Molenbeek te versterken en te ontwikkelen: ontdek hier hoe je een multifunctioneel groenblauw netwerk ontsluit. In Walshoutem bekijken we mogelijke inrichtingsmaatregelen om dit brondorp ‘te herbronnen’, zoals het definiëren van het dorpshart voor een leefbaar Walshoutem, het opwaarderen van het brongebied en het faciliteren van fietsverbindingen.

Excursie 3 - Levend water, van soortbescherming tot waterbeleving: herstel leefgebied rivierdonderpad (Deysbeek/ Waarbeek), kansen voor kernversterking in Orsmaal  

We duiken in de vallei van de Kleine Gete, waar de Deysbeek en de Waarbeek zulke goede waterkwaliteit hebben dat de rivierdonderpad zich hier aardig thuis voelt. Structuurherstel van de beken creëerde nog betere omstandigheden voor deze beschermde vissoort, en komt ook de algemene biodiversiteit ten goede. In Orsmaal stoppen we aan de molen en lichten we de resultaten toe van de studie 'leefbare dorpen in de Getestreek' op een potentiële waterbelevingsplek van de toekomst en verbinding naar de vallei.

Excursie 4 - Natte natuur: bezoek aan het natuurreservaat Aronsthoek, wandeling in het Warandebos en een blik op de toekomst van Geetbets 

Aronsthoek is het grootste aaneengesloten natuurgebied in de Getevallei. De Melsterbeek vloeit er samen met de Gete en creëert er een natuurlijk overstromingsgebied van natte graslanden, zompige zeggevelden en metershoge rietvelden tot natte bloemrijke ruigten en wilde wilgenbosjes. Als getuige van de rijke geschiedenis van de Getevallei, blijft het Warandebos en zijn ligging aan de rand Rummen ons verwonderen met zijn unieke en bloeiende vegetatie: met het project 'Wonderlijk warandebos' zorgen de gemeente en de IOED Zuid-Hageland voor het vrijwaren en het duurzaam ontwikkelen van het broekbos als groene oase in de vallei. In Geetbets krijgen we meer uitleg over het traject G'bets 2.0 en de toekomstige ideeën voor het dorp.

Excursie 5 - Structuur herstel in de Grote Getevallei: project s' Hertogengracht, project Future Floodplains en potenties voor de kernen van Neerlinter en Oplinter 

De 's Hertogengracht, die waarschijnlijk in de 13de eeuw gegraven werd in opdracht van een Brabantse hertog, werd ingeschakeld in een vernattingsproject in de Grote Getevallei. Om de grondwaterstand te verhogen, wordt de drainerende werking van de gracht verminderd door een project waarin de verdeling van het waterdebiet tussen s'Hertogengracht en de Waarbeek een gedifferentieerd ruimingsbeheer toelaat en waarbij tegelijk ook de structuur van de waterloop wordt hersteld. Op die manier kan de Grote Getevallei fungeren als een buffergebied en door sponswerking enorme volumes water ophouden. Dit gebied werd de laatste jaren onderzocht in het kader van het project Future Floodplains: het onderzoek en de resultaten worden toegelicht. In Neerlinter en Oplinter krijgen we een blik op de toekomstperspectieven van beiden dorpen: een productief dorp langs de flank van de vallei en een valleidorp met bijzondere kwaliteiten.

Excursie 6 - De Gete in Tienen: bezoek aan het stadcentrum, het Getepark en Tiensbroek 

We nemen jullie mee in het stedelijk gebied van Tienen: de stad wil de Gete opnieuw omarmen. De Vlaamse Milieumaatschappij onderzoekt of ze de Gete in het stadscentrum opnieuw kan openleggen. Het Regionaal Landschap Zuid-Hageland werkt met andere partners aan een stadsrandbos tussen de ring en de stad, een belevingspool voor de inwoners en bezoekers van de Getestreek. Ten slotte bezoeken we het Tiensbroek, een bijzonder natuurgebied die een schakel vormt tussen het stedelijk gebied en de vallei.

Excursie 7 - Grenzeloze Getevallei: bezoek aan het natuurgebied Rosdel en de dorpskern van Hoegaarden, demoproject GETEst! in Outgaarden, grensoverschrijdende samenwerking en inspiratie uit Wallonië 

Het Regionaal Landschap Zuid-Hageland werkt aan de groenblauwe dooradering van de dorpskern in Hoegaarden en ontwikkelt er een lint van speelgroen. Buiten de dorpskern is het Rosdel een voorbeeld van groenblauwe dooradering van het landbouwlandschap: het verrassend natuurgebied met kalkrijke graslanden situeert zich in een weids akkerlandschap. Op de leemplateaus van Outgaarden wordt binnen het programma Water+Land+Schap samen met landbouwers aan waterretentie en bodemkwaliteit via het demoproject GETEst! Voorts ontmoeten we onze buren en hen werking rond erosiebestrijding, waterbeheer en -buffering.