Mrt 2022 - Voeren beter beschermen tegen wateroverlast
Meer ruimte voor de Berwijn in Moelingen
De Berwijn stroomt vanuit Wallonië door het centrum van Moelingen vooraleer hij enkele kilometers verder in de Maas uitmondt. Het debiet kan sterk variëren: van een rustig kabbelende waterloop met een debiet van amper enkele honderden liters per seconde (< 1 m³/s) tot een kolkende rivier met een debiet tot 100.000 liter per seconde (100 m³/s). Bij de wateroverlast in juni 2018 werd 60 m³/s opgetekend, in juli 2021 werd het debiet geschat op 100 m³/s.
Over een traject van ongeveer 1 km wordt de Berwijn nu verbreed en lokaal verdiept. De oevers worden afgegraven en omgevormd tot een winterbed en grindafzetting in de bedding wordt verwijderd. De hoogwaterbedding van de Berwijn wordt met ongeveer 8.000 m³ vergroot. Met de aanleg van een dit winterbed zal de doorvoer van piekafvoeren door het centrum van Moelingen verbeteren (actie ‘Vermindering van overstromingsrisico’s in de vallei van de Berwijn (Moelingen)’ van het stroomgebiedbeheerplan 2016-2021). Door aan de Berwijn meer ruimte te geven, verlagen de hoogwaterpeilen en treedt de rivier minder snel buiten haar oevers. Finaal wordt het winterbed in de dorpskern ingezaaid met een gras- en bloemrijk kruidenmengsel. Opwaarts van de Viséweg krijgt de helling van het winterbed aan de kant van de Berwijnstraat zitelementen. Hierdoor neemt ook de belevingswaarde van de Berwijn in het centrum toe. De werken zijn eind februari 2022 gestart en zullen 80 werkdagen duren.
Woningen beter beschermen
De verbreding en plaatselijke verdieping van de Berwijn zal niet volstaan om bij extreme afvoeren zoals in juni 2018 en juli 2021 overstromingen volledig te vermijden. Daarom wordt ook verder ingezet op een hogere ‘paraatheid’ en zelfredzaamheid, o.m. door inwoners te begeleiden om hun woning beter te beschermen. In 2020 liet de VMM voor 40 woningen onderzoeken welke aanpassingen nodig zijn. De bewoners kregen een detail van de nodige aanpassingen en de kostprijs van de werken. De VMM zal in 2022 dit project hernemen.
Tegelijk verkennen de Vlaamse partners de mogelijkheden voor een grensoverschrijdend Interreg-project voor bijkomende maatregelen bij de Berwijn.
Bypass beperkt waterellende in ’s Gravenvoeren
Ook de Voer tekende in juli 2021 een nieuw maximaal waterpeil op. Toch bleef grote wateroverlast in ’s Gravenvoeren, zoals we die in het verleden kenden, uit. De bypass die in 2019 rond het centrum van ’s Gravenvoeren aangelegd werd, een actie in uitvoering van het stroomgebiedbeheerplan 2016-2021, voorkwam hier grote problemen.
Voor een optimale debietverdeling tussen de Voer, Molenloper en de hoogwaterbypass wordt nog een elektromechanische sturing voorzien. Daarnaast loopt onder impuls van de VMM, en in nauwe samenwerking met de provincie Limburg, onderzoek naar mogelijke locaties voor de noodzakelijke bijkomende waterberging opwaarts de dorpskern en verder bovenstrooms.
Naar een klimaatrobuuste Voerstreek
Binnen Water-Land-Schap 2.0 selecteerde Minister Demir het projectvoorstel ‘Klimaatrobuuste Voerstreek’ van het Regionaal Landschap Haspengouw en Voeren om samen met vele partners, waaronder de VMM en het bekkensecretariaat, verder werk te maken van brongerichte, landschapsbrede maatregelen én van bijkomende hoogwaterbuffers.